Informatie voor kiezers

1. Wanneer en waar stemmen?

Wanneer zijn de gemeenteraadsverkiezingen?

Op woensdag 18 maart 2026 zijn de gemeenteraadsverkiezingen. Door te stemmen bepaalt u mee wie de komende vier jaar in de gemeenteraad zitten. 

Openingstijden stemlokalen

De stemlokalen zijn open op woensdag 18 maart 2026 van 7:30 uur tot 21:00 uur. Er zijn ook twee bijzondere stembureau's, met afwijkende openingstijden (deze zijn van 9:00 tot 17:00 uur). 

Waar kan ik stemmen?

Om te stemmen gaat u naar een stemlokaal in onze gemeente. Voor de verkiezing ontvangt u thuis een overzicht met de adressen van alle stemlokalen. Op dit overzicht staan ook de stemlokalen die extra toegankelijk zijn voor mensen met een beperking. De stemmal is te vinden in het volgende stemlokaal: Nr.4 MFC Het Vierkant. Weten hoe de stemmal werkt? Volg deze instructievideo 

Kijk voor een stemlokaal bij u in de buurt ook op of op www.waarismijnstemlokaal.nl.

Stemmen in een andere gemeente met een kiezerspas, aanvragen kiezerspas 

Wilt u in een andere gemeente stemmen? Dan moet u een kiezerspas aanvragen. 

2. Wie mag er stemmen en wat heb ik nodig om te stemmen?

Wie mag er stemmen?

U mag stemmen als u:

  • op de verkiezingsdag 18 jaar of ouder bent;
  • de Nederlandse nationaliteit hebt;
  • niet ontzet bent uit het kiesrecht.

Wat heb ik nodig om te mogen stemmen?

Om te kunnen stemmen heeft u een stempas en een paspoort, identiteitskaart of rijbewijs nodig. U krijgt uw stempas thuisgestuurd. Uw identiteitsbewijs mag niet langer dan 5 jaar verlopen zijn.

U ontvangt uw stempas thuis

U krijgt uw persoonlijke stempas thuisgestuurd. Uw stempas heeft een uniek nummer. De stempas is voor het stembureau het bewijs dat u nog niet bij een ander stembureau heeft gestemd. Met uw stempas kunt u stemmen in elk stemlokaal in de gemeente. Als u in een andere gemeente wilt stemmen, kunt u een kiezerspas aanvragen.

Geen stempas ontvangen of kwijt

Heeft u geen stempas ontvangen of bent u uw stempas kwijt? Vraag dan zo snel mogelijk een nieuwe stempas aan bij de gemeente. Dit kan aan de balie van de gemeente.

Het schriftelijke verzoek moet uiterlijk ?? binnen zijn bij de gemeente. Aan de balie van de gemeente kunt u tot ?? 12.00 uur terecht. Daarna is het niet meer mogelijk om een nieuwe stempas aan te vragen.

Stemmen na verhuizing naar een andere gemeente

Het adres waarop u op de dag van kandidaatstelling officieel staat ingeschreven, bepaalt in welke gemeente u kunt stemmen. Bij deze Tweede Kamerverkiezing is de dag van kandidaatstelling 15 september 2025. Op het adres waar u dan staat ingeschreven, wordt ook uw stempas bezorgd. Wilt u in uw nieuwe gemeente stemmen? Vraag dan een kiezerspas aan.

Identiteitsbewijzen waarmee u kunt stemmen

Om te kunnen stemmen heeft u een stempas en een identiteitsbewijs nodig. U kunt een van deze identiteitsbewijzen meenemen:

  • paspoort;
  • identiteitskaart;
  • rijbewijs uit Nederland;

Stemmen met een verlopen paspoort of identiteitsbewijs

Uw identiteitsbewijs mag maximaal 5 jaar verlopen zijn. Bij ‘geldig tot’ moet 18 maart 2021 staan of een datum daarna. Heeft u geen identiteitsbewijs of is dit meer dan 5 jaar verlopen? En kunt u niet meer op tijd een nieuw identiteitsbewijs aanvragen? Dan kunt u iemand anders vragen om voor u te stemmen met een schriftelijke volmacht.

Identiteitsbewijs gestolen of kwijt

Is uw identiteitsbewijs gestolen of bent u het kwijt? Met een verklaring van vermissing, afgegeven door de gemeente, kunt u toch stemmen. Neem dan ook een pasje met uw foto mee. Bijvoorbeeld een gepersonaliseerde OV-chipkaart.

3. Stemmen: hoe werkt dat?

Hoe werkt stemmen bij de verkiezing?

  • Uiterlijk 2 weken voor de verkiezing ontvangt u uw stempas.
  • Neem uw stempas en een geldig identiteitsbewijs mee naar het stembureau.
  • Op het stembureau levert u uw stempas in. Laat ook uw identiteitsbewijs zien aan het stembureaulid.
  • Op het stembureau krijgt u een stembiljet. Hierop staan alle lijsten (partijen) die meedoen aan de verkiezing. Ook staan hierop alle kandidaten op wie u kunt stemmen.
  • Het stembiljet neemt u mee in het stemhokje. De stemming is geheim. De stemhokjes in het stemlokaal staan zo, dat niemand kan zien op wie u stemt. Alleen mensen met een lichamelijke beperking mogen hulp krijgen in het stemhokje.
  • Met een rood potlood kleurt u het rondje in voor de naam van de persoon op wie u wilt stemmen.
  • U kunt het stembiljet ook leeg laten. Dat heet blanco stemmen.
  • Vouw het stembiljet zo op dat niemand uw keuze kan zien.
  • Hierna stopt u het stembiljet in de stembus.

Bekijk de stappen in beeld en tekst. Stemmen: hoe werkt dat?  Publicatie  Rijksoverheid.nl

Blanco stemmen

Wilt u geen kandidaat kiezen, maar wel uw stemrecht gebruiken? Dan kunt u een blanco stem uitbrengen. U gaat dan wel naar het stemhokje, maar kiest geen kandidaat. U vult dus niets in op het stembiljet. Uw blanco stem heeft geen invloed op de zetelverdeling. Een blanco stem of een niet-uitgebrachte stem gaat dus niet naar de grootste partij. Een blanco stem telt wel mee bij het bepalen van de opkomst van de verkiezing.

Verkeerd ingevuld stembiljet of vergissing

U kunt bij het stemmen één kandidaat per stembiljet kiezen door het bijbehorende vakje rood te kleuren. Als u meerdere vakjes inkleurt of iets op het stembiljet tekent of kleurt, is uw stembiljet ongeldig. Uw stem telt dan alleen mee voor de berekening van de opkomst. Heeft u per ongeluk uw stembiljet ongeldig gemaakt of heeft u zich vergist? Dan mag u eenmalig om een nieuw stembiljet vragen.

4. Machtigen

Kan ik iemand anders vragen om voor mij te stemmen?

Kunt u niet stemmen omdat u bijvoorbeeld ziek bent of op vakantie in het buitenland? Dan kunt u iemand anders vragen om voor u te stemmen. Dit heet machtigen.

Let op: u het initiatief om iemand voor u te laten stemmen moet altijd vanuit uzelf komen! Het is niet toegestaan (en zelfs strafbaar) om andere kiezers te benaderen met het verzoek om een volmacht te verlenen.

Hoe kan ik een andere kiezer machtigen?

U kunt op twee manieren iemand vragen om voor u te stemmen:

  1. via uw stempas (onderhandse volmacht)
  2. via een machtigingsformulier (schriftelijke volmacht)

Meer informatie en de formulieren om iemand te kunnen machtigen volgen zo snel mogelijk.

5. Stemmen tellen en het vaststellen van de uitslag

Op 18 maart 2026 om 21.00 uur sluit de stemming. Daarna starten de leden van de stembureaus met het tellen van de stemmen. U mag hiernaar komen kijken. De voorzitter van het stembureau zorgt ervoor dat het tellen goed verloopt.

Tellen van de stemmen

Afhankelijk van de keuze van de gemeente voor centrale of decentrale stemopneming. In de gemeente Harlingen is er een centrale stemopneming op donderdag 19 maart 2026 in de Waddenhal.

  • De leden van het stembureau tellen eerst alle stempassen, kiezerspassen en volmachten. Het totaal is het aantal kiezers dat is toegelaten tot de stemming.
  • Daarna openen en legen de stembureauleden de stembus.
  • Zij vouwen de stembiljetten open en sorteren deze per lijst.
  • Daarna worden de stembiljetten geteld. 
    Gemeenten met een centrale stemopneming. Op woensdagavond wordt alleen een voorlopige telling op lijstniveau verricht. Het gemeentelijk stembureau verricht de volgende dag de definitieve telling van de stemmen (per lijst en per kandidaat).
  • Ook tellen de stembureauleden het aantal blanco en ongeldige stemmen.
  • De voorzitter rekent het totaal aantal uitgebrachte stemmen uit. Dit aantal moet gelijk zijn aan het aantal toegelaten kiezers. Als deze aantallen niet gelijk zijn, wordt van dit telverschil een aantekening gemaakt op het proces verbaal. Het gemeentelijk stembureau voert de dag daarna extra controles uit.
  • Alle aantallen worden op het proces-verbaal genoteerd. Net als eventuele bezwaren van kiezers.
    Gemeenten met een centrale stemopneming. Het gemeentelijk stembureau verricht op 19 maart 2026 de telling van alle stembiljetten op lijst- en kandidaatsniveau. Daarna stelt het de uitkomst van de verkiezing binnen de gemeente vast.
  • Het gemeentelijk stembureau maakt een proces-verbaal op. Alle aantallen worden daarop genoteerd. Net als eventuele bezwaren van kiezers.

Wat gebeurt er na het tellen van de stemmen?

  • De gemeente publiceert de processen-verbaal met daarin de aantallen per stembureau op de website.
  • Dit gebeurt zo snel mogelijk na de zitting van het gemeentelijk stembureau. U vindt deze processen-verbaal ook via www.kiesraad.nl.
  • Het centraal stembureau voert een aantal controles uit. En als belangstellenden een fout ontdekken in een proces-verbaal, kunnen zij daar melding van maken bij het centraal stembureau. Het centraal stembureau kan het gemeentelijk stembureau opdragen om een eventuele resterende fout alsnog te corrigeren.
  • Op 19 maart 2026 stelt het centraal stembureau tijdens een openbare zitting de definitieve uitslag en de zetelverdeling vast. Daarna wordt de uitslag overgebracht naar het Centraal Stembureau in Leeuwarden. 

Regels bij het tellen van de stemmen

  • Het tellen van de stemmen is openbaar. U bent welkom om te komen kijken. Ook de media mogen aanwezig zijn.
  • Het tellen wordt uitsluitend verricht door leden van het stembureau en tellers die zijn benoemd of aangewezen door de gemeente.
  • Als u denkt dat er iets niet goed verloopt tijdens het tellen van de stemmen, dan geeft u dat aan bij de voorzitter van het stembureau. Deze maakt hiervan een aantekening in het proces-verbaal.
  • U mag het telproces en de stembureauleden niet hinderen.
  • U mag aantekeningen, foto’s en video’s maken.
  • U mag een foto maken van het proces-verbaal met daarop de aantallen. Dit mag pas nadat het proces-verbaal is ondertekend door de leden van het stembureau. Er mogen geen foto’s worden gemaakt van de handtekeningen van de leden van het stembureau.

Opslag en vervoer van de stembescheiden

  • Nadat de stembureauleden de stemmen hebben geteld op woensdagavond 18 maart 2026, doen zij alle stembescheiden in de stembus (of in een andere transportbox). Die wordt afgesloten en verzegeld.
  • Het stembureau doet de sleutel van de stembus en zijn proces-verbaal in een envelop, die ook wordt verzegeld.
  • Daarna worden de stembus en de envelop apart van elkaar vervoerd naar de opslaglocatie, beide door minstens twee personen.
  • De transportbox en de envelop worden ook apart van elkaar opgeslagen. De opslaglocatie moet zijn beveiligd.
  • Donderdagochtend 19 maart 2026 vervoert de gemeente alle stembussen en alle enveloppen op dezelfde wijze (dus: apart van elkaar en beide met minstens twee personen) naar de locatie waar het gemeentelijk stembureau zitting houdt.
  • Het gemeentelijk stembureau stelt, tijdens een openbare zitting, de uitkomsten van de verkiezing op gemeenteniveau vast.
  • Daarna worden de stembescheiden opnieuw beveiligd vervoerd en opgeslagen, totdat de verkiezingsuitslag onherroepelijk is.

6. Contactgegevens verkiezingsteam

Wilt u meer weten over de verkiezingen? Het verkiezingsteam organiseert de verkiezingen in gemeente Harlingen.

Telefoon en e-mail

Telefoonnummer: 0517 492 222
E-mailadres: verkiezingen@harlingen.nl 

Postadres

Team Verkiezingen
Postbus 10.000
8860 HA Harlingen